سیزدهم اکتبر، روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی، تنها یک رویداد تقویمی نیست؛ فرصتی است برای یک پرسش اساسی: چرا جامعه جهانی ما همچنان در دام «مدیریت بحران» گرفتار مانده، در حالی که همگان بر این باورند که "پیشگیری عاقلانه‌تر از درمان است"؟

شعار امسال، پاسخی قاطع به این پرسش است: سرمایه‌گذاری بر تاب‌آوری، نه مدیریت بحران ، این شعار، فراتر از یک توصیه اقتصادی، یک "ضرورت اخلاقی و بهداشتی" است. از نگاه یک متخصص سلامت در حوادث و فوریت‌ها، این شعار به معنای واقعی کلمه یعنی: به جای هزینه کردن برای التیام زخم‌های ناشی از فاجعه، سرمایه‌مان را صرف ساختن جامعه‌ای کنیم که زخم‌ناپذیر است.

اما این سرمایه‌گذاری باید از کجا آغاز شود؟پاسخ: از درون محله‌ها

مدیریت بحران، یک رویکرد واکنشی و منفعل است که پس از وقوع حادثه فعال می‌شود. اما آنچه ما در قالب کمیته‌های محله ایمنپیشنهاد می‌دهیم، یک سرمایه‌گذاری پیش‌دستانه و هوشمند بر روی گران‌بهاترین دارایی، یعنی "سرمایه انسانی و اجتماعی" است.

کمیته محل ایمن چیست؟

این کمیته، گروهی متشکل از داوطلبان ساکن یک محله است که با هدف افزایش آمادگی، پیشگیری از آسیب‌ها و مدیریت اولیه بحران در زمان وقوع بلایایی مانند زلزله و سیل تشکیل می‌شود. این کمیته در واقع، ستاد بحران محله شماست. آنها به جای انتظار برای وقوع فاجعه، دائماً در حال ساختن ظرفیت‌های درونی جامعه برای "جذب شوک‌ها" و "بازیابی سریع" هستند؛ و این، عین تعریف تاب‌آوری است

چرا تشکیل کمیته محله ایمن یک سرمایه‌گذاری استراتژیک است؟

• سرمایه‌گذاری بر روی با ارزش‌ترین دارایی: سرمایه اجتماعی

تاب‌آوری تنها در ساخت ساختمان‌های مقاوم یا دیوارهای ساحلی خلاصه نمی‌شود. پایه‌ترین شکل تاب‌آوری، تقویت شبکه‌های اعتماد و همکاری میان همسایگان است. کمیته محله ایمن، دقیقاً یک نهاد سرمایه‌گذار در این عرصه است. این کمیته، "سرمایه اجتماعی" را که گران‌بهاترین دارایی در زمان بحران است، تقویت و تجهیز می‌کند.

• کاهش هزینه‌های ملی با سرمایه‌گذاری محلی

هزینه‌های مالی و انسانی مدیریت بحران پس از یک فاجعه بزرگ، سرسام‌آور است. اما تشکیل کمیته‌های محله ایمن، یک سرمایه‌گذاری کم‌هزینه و با بازدهی بسیار بالا است. ما با آموزش و سازماندهی داوطلبان، در حال کاهش بار مالی آینده بر دوش دولت و همچنین کاهش تلفات انسانی هستیم. این عین خردمندی در تخصیص منابع است.

• تاب‌آوری به‌مثابه یک "فرآیند" نه یک "پروژه"

کمیته محله ایمن یک پروژه مقطعی نیست؛ بلکه یک فرآیند مستمر و زنده است. این کمیته‌ها با برگزاری مانورهای دوره‌ای، به‌روزرسانی نقشه محله و آموزش مستمر، تاب‌آوری را به یک فرهنگ دائمی در بافت جامعه تبدیل می‌کنند. این نگاه، در تقابل با نگاه پروژه‌ای و مقطعی به مدیریت بحران قرار دارد.

اگرچه  مفهوم کمیته محله ایمن در گذشته وجود داشته، اما ما قصد داریم با بسیج اجتماعی و ارائه یک مدل عملیاتی ساده، آن را به یک گفتمان ملی و اقدام فراگیر تبدیل کنیم.  از هموطنان عزیز می‌خواهم: خودتان اولین سرمایه‌گذار در تاب‌آوری خانواده‌تان و محله تان  باشید. با آموزش‌های اولیه آشنا شوید و کیف کمک‌های اولیه و امداد داشته باشید. بیایید با هم، جامعه‌ای بسازیم که در طوفان حوادث و بحران ها، خم می‌شود، اما هرگز نمی‌شکند.