رئیس دانشکده دندانپزشکی : البرز در مسیر تحول دندانپزشکی/ از آموزش مهارت‌محور تا درمان ارزان برای مردم
به نقل از پایگاه خبری تفکربرتر؛ بسیاری از مردم خبر ندارند که با مراجعه به دانشکده های دندانپزشکی می توانند علاوه بر تشخیص دقیق بیماری های دندان با به روزترین دستگاه های موجود ، درمان های تخصصی را با قیمت های بسیار پایین تری از سطح شهر انجام دهند تا علاوه بر درمان درد، دندان های زیباتری نیز داشته باشند .
لطفاً خودتان ارائه بفرمایید.
دکتر آرزو آقا کوچک‌زاده هستم، متخصص پاتولوژی دهان، فک و صورت. دوران دندانپزشکی عمومی را در دانشگاه جندی‌شاپور اهواز گذراندم و سپس برای تخصص پاتولوژی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه تحصیل دادم. از سال ۱۳۹۷ به عنوان عضو هیئت علمی در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی البرز فعالیت می‌کنم و از شهریور ۱۴۰۲ با افتخار در سمت ریاست دانشکده در خدمت همکاران و دانشجویان عزیز هستم.
لطفاً بخش‌ها و فعالیت‌های دانشکده دندانپزشکی البرز را به طور خلاصه معرفی بفرمایید.
دانشکده دندانپزشکی البرز شامل ۱۲ گروه تخصصی در حوزه‌های مختلف دندانپزشکی است و علاوه بر آموزش دانشجویان، خدمات درمانی گسترده‌ای به عموم مردم ارائه می‌دهد. این خدمات در دو سطح انجام می‌شود:۱. درمان توسط دانشجویان تحت نظارت مستقیم اساتید با تعرفه‌ای پایین‌تر از تعرفه‌های معمول شهری.۲. کلینیک ویژه تخصصی که درمان توسط متخصصان صورت می‌گیرد و تعرفه‌ها مطابق مصوبات هیئت وزیران است.از جمله خدمات می‌توان به جراحی، ایمپلنت، درمان بیماری‌های لثه (پریو)، پروتز، ترمیمی، دندانپزشکی کودکان، ارتودنسی، بیماری‌های دهان و دندان و سایر موارد اشاره کرد.بخش رادیولوژی دانشکده نیز یکی از مجهزترین‌ها در کشور است و شامل انواع گرافی‌های دندانی مانند PA، پانورامیک (OPG) و CBCT می‌شود. تعرفه‌های این خدمات نیز نسبت به مراکز بیرون پایین‌تر است.همچنین بخش پاتولوژی دانشکده – که بنده نیز عضو آن هستم – تنها آزمایشگاه پاتولوژی فک و صورت در استان البرز است که نمونه‌های جراحی‌شده را از سراسر استان دریافت و بررسی می‌کند.
دانشکده دندانپزشکی البرز چه جایگاهی در میان دانشکده‌های دندانپزشکی کشور دارد؟
در آخرین اعتباربخشی برنامه‌ای دندانپزشکی کشور که شامل چهار رتبه اخطار ۶ ماهه، تأیید مشروط یک‌ساله، سه‌ساله و پنج‌ساله بود، هیچ دانشکده‌ای موفق به اخذ تأیید پنج‌ساله نشد. خوشبختانه دانشکده دندانپزشکی البرز یکی از ۱۳ دانشکده‌ای بود که موفق به دریافت اعتبار سه‌ساله شد، که در واقع بالاترین سطح تأیید در این رتبه‌بندی محسوب می‌شود.
چشم‌انداز شما برای توسعه دانشکده در افق پنج‌ساله چیست؟
در دوره اخیر تحولات خوبی در دانشکده داشتیم. از جمله استقرار دندانپزشک عمومی رابط بین دانشجویان و اساتید، راه‌اندازی سامانه PACS برای مشاهده آنلاین تصاویر رادیولوژی و احیای سامانه شفاداک. همچنین جذب اعضای هیئت علمی جدید برای انجام تعهدات، افزایش یافته است.در برنامه توسعه آموزشی سال ۱۴۰۶، راه‌اندازی رشته تخصصی رادیولوژی دهان و فک و صورت پیش‌بینی شده است. این اقدامات، آینده‌ای روشن‌تر برای دانشکده ترسیم می‌کند.
در زمینه ارتقای کیفیت آموزش چه ابتکاراتی داشته‌اید؟
برنامه‌ریزی آموزشی با مشارکت فعال دانشجویان صورت می‌گیرد. حضور مؤثر آن‌ها در شوراها و برنامه‌های راهبردی باعث افزایش همدلی و تعامل شده است. از جمله برنامه‌های شاخص، برگزاری همایش میان‌رشته‌ای علوم پزشکی و دندانپزشکی است که سال گذشته برای اولین‌بار برگزار شد و امسال نیز با گستره و قدرت بیشتر ادامه خواهد یافت.
در حال حاضر چند دانشجو در دانشکده تحصیل می‌کنند؟
تعداد دانشجویان حدود ۴۳۰ نفر است. در سال‌های اخیر با افزایش ظرفیت مواجه بوده‌ایم؛ مثلاً در یکی از ورودی‌ها به جای ۴۰ نفر، ۸۱ نفر پذیرش شدند. البته افزایش ظرفیت بدون افزایش امکاناتی مانند یونیت‌ها و اعضای هیئت علمی، مشکلاتی ایجاد کرده است.
چگونه میان مسئولیت مدیریتی و فعالیت‌های علمی خود تعادل برقرار می‌کنید؟
اگرچه مسئولیت ریاست دانشکده بسیار سنگین است، اما علاقه‌ام به تدریس و پژوهش باعث شده حتی یک کلاس را نیز لغو نکنم. خودم را مدیون دانشگاه و کشور می‌دانم و تلاش می‌کنم تا جایی که در توان دارم وظایفم را به‌خوبی انجام دهم. البته این حجم از کار بدون همراهی و درک بالای همسرم ممکن نبود.
جایگاه دانشکده شما در وضعیت کلی آموزش دندانپزشکی کشور چگونه است؟
با توجه به نتایج آزمون‌های جامع کشوری، دانشجویان ما هر سال رتبه‌های درخشانی در آزمون‌های علوم پایه و دستیاری کسب می‌کنند. تلاش همه همکاران این است که آموزش در سطح بالایی ارائه شود و به‌هیچ‌وجه از دیگر دانشکده‌ها عقب نباشیم.
چه برنامه‌هایی برای تقویت پژوهش در میان دانشجویان و اعضای هیئت علمی دارید؟
دانشکده دارای کمیته تحقیقات دانشجویی بسیار فعالی است. دانشجویان پیش از رسیدن به مرحله پایان‌نامه، تشویق به انجام طرح‌های پژوهشی می‌شوند. همچنین مقالات زیادی از دانشجویان ما در مجلات بین‌المللی چاپ شده‌اند. برگزاری کنگره‌ها و سمینارهای علمی نیز از جمله اقدامات مؤثر در این زمینه است.
در حوزه به‌روزرسانی محتوای آموزشی چه گام‌هایی برداشته‌اید؟
با توجه به رشد فناوری، دیجیتال شدن دندانپزشکی در اولویت ما قرار دارد. در اردیبهشت‌ماه نخستین سمپوزیوم دندانپزشکی دیجیتال را برگزار کردیم. هدف ما آشنایی دانشجویان با کاربرد هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین در این حوزه است.سعی کردیم افرادی که در این حیطه مطرح هستند بیاوریم تا بچه‌ها بتوانند از مطالب و مباحث تدریسی استفاده کنند. همچنین هر فصل یک بار این سمپوزیوم را برگزار خواهیم کرد.
هوش مصنوعی تاکنون چه تحولاتی در دندانپزشکی ایجاد کرده است؟
در حوزه رادیولوژی و پاتولوژی، هوش مصنوعی تحول عظیمی ایجاد کرده است؛ از تشخیص پوسیدگی‌های اولیه تا شناسایی عصب‌های فکی و تحلیل تصاویر پاتولوژی. حتی در حال حاضر پایان‌نامه‌هایی در حال طراحی الگوریتم برای تشخیص بیماری‌ها به کمک هوش مصنوعی هستند.
تعامل شما با دانشجویان چگونه است؟
بیشترین دغدغه‌ام فراهم کردن محیطی آرام برای دانشجویان است. هدفم این است که با آرامش خاطر وارد فضای آموزشی شوند و دغدغه‌های غیرآموزشی نداشته باشند. سعی می‌کنم همواره صدای آن‌ها را بشنوم و در سیاست‌گذاری‌ها لحاظ کنم.
برای تقویت مسئولیت‌پذیری اجتماعی دانشجویان چه اقداماتی انجام شده است؟
یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها، برگزاری اردوهای جهادی فصلی است. این اردوها به همت کامل دانشجویان برگزار می‌شوند و در آن‌ها معاینه، آموزش بهداشت، درمان‌های پیشگیرانه و ترمیمی انجام می‌شود.بچه‌های ترم‌های پایین تا ترم‌های بالا در این اردوها شرکت دارند. جز افتخارات این است که حتی بچه‌هایی که فارغ التحصیل می‌شوند دوباره زحمت می کشند و اردوهای جهادی را تشریف می‌آورند و تجربیات خودشان را به اشتراک می‌گذارند. اردوها برای بچه‌هایی که در ترم‌های پایین هستند بسیار مفید است که با بیماران تماس برقرار می‌کنند.همچنین دانشجویان به مراکز سالمندان، کودکان اوتیسم، مدارس و مهدکودک‌ها اعزام می‌شوند.
درخصوص تعداد مراکز و یونیت ها و اقداماتی که در اردوهای جهادی انجام می شود، توضیح دهید.
دانشکده دندانپزشکی ۳ یونیت پرتابل و سیار را برای اقدامات جهادی در نظر گرفته است. اقداماتی که در اردوهای جهادی انجام می شود، شامل معاینه، آموزش بهداشت، نحوه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، درمان‌ها شامل کشیدن، ترمیمی، جرم‌گیری برای کودکان و نیز کارهای پیشگیرانه می باشد. فصلی یک بار و معمولا به مدت ۲ یا ۳ روز انجام می شود.
آیا درمان افراد در اردوهای جهادی ادامه پیدا می‌کند؟
بله، در اردوها برای ادامه درمان به دانشکده معرفی‌نامه داده می‌شود، ولی متأسفانه به دلیل محدودیت منابع، توان ارائه خدمات رایگان کامل را نداریم.
چه عواملی باعث شد مسیر حرفه‌ای شما به سمت مدیریت دانشگاهی سوق پیدا کند؟
از ابتدا علاقه‌ام بیشتر به مباحث علمی و تحقیقاتی بود تا کار بالینی. پاتولوژی برای من تلفیقی از این دو علاقه بود. از طرفی تدریس و فضای دانشگاهی همیشه برایم جذاب بوده است و این مسیر را با عشق ادامه می‌دهم.
چه توصیه‌ای برای دانشجویان پزشکی دارید؟
پیشنهادم به دانشجویان این است که مسیر علاقه خود را پیدا کنند و با پشتکار ادامه دهند. زمانی موفق می‌شوند که نقطه قوت خود را بشناسند و در همان مسیر حرکت کنند.
بزرگ‌ترین درسی که در زندگی حرفه‌ای آموخته‌اید چیست؟
“انسان بودن” مهم‌ترین درس زندگی من است. باور دارم باید با انسانیت زندگی کرد و همیشه نگاهی اخلاق‌محور به زندگی داشت.
آیا نظام آموزشی علوم پزشکی بیشتر حافظه‌محور است یا مهارت‌محور؟
در مورد دندانپزشکی، به‌جرئت می‌گویم مهارت‌محور است. بدون تسلط عملی، دانشجو نمی‌تواند وارد عرصه درمان شود.
آیا استقبال از دندانپزشکی کاهش یافته است؟
خیر. استقبال همچنان بالا است. در برخی سال‌ها ظرفیت دو برابر شده است و رقابت در ورود به تخصص همچنان جدی است.
اگر امکان ایجاد یک تغییر اساسی در آموزش دندانپزشکی داشتید، چه می‌کردید؟
تعداد دانشجویان را متناسب با ظرفیت واقعی هر دانشکده تنظیم می‌کردم.
آیا هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین دندانپزشک شود؟
خیر. شاید تسهیل‌گر باشد، اما جایگزین توانمندی‌های انسانی نخواهد شد. مسیر جایگزینی کامل بسیار دور و پیچیده است.
یک روز کاری معمول شما چگونه می‌گذرد؟
از ساعات اولیه صبح در دانشکده حضور دارم، کارتابل اداری را چک می‌کنم، به جلسات و مسائل مختلف مربوط به آموزش و پژوهش دانشجویان، دانشکده و کلینیک ویژه رسیدگی می کنم، روزهایی که کلاس درس یا بخش عملی دارم این موارد نیز در برنامه گنجانده می شوند و جواب نمونه های پاتولوژی را بررسی می کنم.
چه خواسته‌ها و کاستی‌هایی در دانشکده دارید که از مسئولان ارشد دانشگاه می‌خواهید؟
خدا را شکر، هر درخواستی که تاکنون داشته‌ایم، با همکاری و همراهی مسئولان دانشگاه انجام شده است. لازم می‌دانم از ریاست محترم دانشگاه و معاونت‌های مختلف به‌خاطر تمام حمایت‌ها و مساعدت‌هایشان صمیمانه تشکر کنم.برای راه‌اندازی کلینیک ویژه دانشکده، نیاز به نیروی پرستاری داشتیم که علی‌رغم محدودیت‌ها، این نیاز به خوبی پوشش داده شد. همچنین در خصوص جذب اعضای هیئت علمی نیز همراهی مناسبی با ما صورت گرفت. در زمینه پرداخت کارانه‌ها و اضافه‌کاری‌ها نیز حمایت‌های قابل توجهی انجام شده است.حتی در موضوع تعمیر یونیت‌های دندانپزشکی، کمک‌های قابل‌توجهی دریافت کردیم و خوشبختانه تمامی یونیت‌ها امسال توسط شرکت‌های مادر تعمیر شدند.
آیا وسایل و امکانات به‌اندازه تعداد دانشجویان هست؟
در حال حاضر ۹۷ یونیت داریم، اما با توجه به افزایش دو برابری ظرفیت دانشجویی، به‌طور قطع نیاز به افزایش تعداد یونیت‌ها وجود دارد.
چه خواسته‌هایی از مجموعه استان و شهرداری‌ها دارید؟
در حدی که بتوانیم از فضای تبلیغاتی سطح شهر استفاده کنیم، از جمله تخصیص بنرها برای پوشش اطلاع‌رسانی‌های دانشکده و همچنین بهره‌گیری از تلویزیون‌های شهری برای پخش کلیپ‌های آموزشی در زمینه رعایت بهداشت دهان و دندان.بسیاری از مردم از این موضوع اطلاع ندارند که خدمات درمانی ارائه‌شده توسط دانشجویان، با نظارت مستقیم اساتید و با استفاده از بهترین مواد انجام می‌شود، و در عین حال هزینه‌ای بسیار پایین‌تر دارد. متأسفانه این خدمات آن‌طور که باید، برای مردم معرفی نشده است.این موضوع را از صدا و سیما و شهرداری درخواست داریم، چراکه سود دوطرفه‌ای در آن وجود دارد؛ هم بیماران می‌توانند با هزینه‌ای بسیار مناسب درمان دریافت کنند، و هم دانشجویان و اساتید با افزایش مراجعات، فرصت‌های بیشتری برای آموزش و ارائه خدمت خواهند داشت.
نظر دهید